LISA Groningen

Iedereen ontkent het, en hoewel we weten dat het verkeerd is, hebben de extreem hoge kosten van streamingdiensten en boeken veel gebruikers ertoe aangezet om live-sportevenementen, films en publicaties te piraten. Het lijkt onschuldig: de gebruiker kan met een paar klikken een pas gepubliceerd boek gratis lezen, en een voetbalfan kan de wedstrijd Napoli-Roma streamen met slechts een geringe vertraging. Dit is echter geen nieuw of zeldzaam fenomeen in het digitale tijdperk en wordt aangeduid als ‘digitale piraterij’ (digital piracy), een term die door Interpol wordt gedefinieerd als ‘het illegaal kopiëren of verspreiden van auteursrechtelijk beschermd materiaal via internet’. 1 De meeste gebruikers zijn zich bewust van het illegale karakter van deze handelingen, maar de werkelijke gevolgen van digitale piraterij worden minder snel in overweging genomen. 2 Deze gevolgen variëren van economische schade voor de auteursrechthebbenden en verminderde inkomsten voor de creatieve sectoren, tot het blootstellen van gebruikers aan malware of zelfs het risico op diefstal van persoonlijke gegevens, bankinformatie of andere gevoelige informatie. 3 Ondanks de mogelijke schade voor zowel auteursrechthebbenden als gebruikers, wordt digitale piraterij vaak niet als onethisch beschouwd, aangezien het deels voortkomt uit de wijdverbreide ontoegankelijkheid van legaal
of betaalbaar aanbod. 4 Volgens de EUIPO hebben internetgebruikers maandelijks gemiddeld tien keer toegang tot illegale inhoud. Hoewel dit misschien niet zo significant lijkt, heeft dit wel geleid tot een wereldwijd verlies van 9,8 miljard euro aan inkomsten op de sport-uitzendmarkt.

Italië heeft nu genoeg van digitale piraterij en heeft een nieuwe wet aangenomen die gericht is op het beperken van de toegang tot piraterijwebsites. 5 De noodzaak voor deze wet is deels ontstaan uit het gebrek aan doeltreffende instrumenten binnen de Europese Unie om digitale piraterij tegen te gaan. Deze blog zal kort uitleggen wat digitale piraterij is, de bijbehorende risico’s en gevolgen, en zal de nieuwe Italiaanse anti-piraterijwet introduceren.

Digitale Piraterij
Digitale piraterij verwijst naar de illegale handeling van het dupliceren, kopiëren of delen van een digitaal werk zonder toestemming van de rechthebbende, wat een schending van de auteursrechtenwetten vormt. 6 Er zijn verschillende vormen van piraterij, maar de meest voorkomende zijn de piraterij van: software, muziek, films en video’s, boeken en uitzendingen. Daarnaast bestaan er meerdere methoden om gepirateerd inhoud te verkrijgen. Een veelgebruikte methode is torrenting, waarbij gebruik wordt gemaakt van peer-to-peer bestandsdeling netwerken. Gebruikers kunnen kleine bestanden (torrents) downloaden die fungeren als een kaart om bestanden samen te stellen uit meerdere bronnen die het bestand al bezitten. Daarnaast zijn er ook illegale streaming websites, waar men een enorme bibliotheek
van films, tv-shows en live-evenementen kan vinden. 7 Het is tegenwoordig ongelooflijk eenvoudig om digitale inhoud te piraten.

Digitale piraterij brengt echter ook risico' en gevaren met zich mee, zowel voor de consument als voor de auteursrechthebbenden. Het grootste gevaar voor de consument is dat hackers gebruik kunnen maken van piraten-inhoud om malware, Trojaanse virussen en andere schadelijke software te verspreiden. Voor de auteursrechthebbenden komt piraterij neer op een schending van hun rechten en een verlies van winst.

De EU heeft nog geen wetgeving gepresenteerd die vergelijkbaar is met Italië's anti-piraterijwet. Of dit te wijten is aan de inherente complexiteit van dergelijke wetgeving, of doordat de EU zich tot nu toe heeft gericht op andere wetgevende gebieden, is onbekend. In 2023 heeft de Europese Commissie, na een resolutie van het Europees Parlement over de uitdagingen voor organisatoren van sportevenementen in de digitale omgeving, een niet-bindende aanbeveling aangenomen over hoe digitale piraterij tegen te gaan. 8

Italië's Nieuwe Anti-piraterijwet
Italië heeft een unieke anti-piraterijwet ingevoerd, die heeft geleid tot de aanneming van het Piracy Shield, dat in februari 2024 werd gelanceerd. De wet voorziet de Italiaanse Autoriteit voor Communicatie (AGCOM) van nieuwe instrumenten om digitale piraterij te bestrijden, specifiek gericht op audiovisuele piraterij (zoals voetbalwedstrijden). 9 Het Piracy Shield maakt het mogelijk om content te blokkeren op zowel IP-adres- als DNS-niveau. Het blokkeren gebeurt volledig automatisch en met spoed, wat ervoor zorgt dat er geen transparantie is over de gemelde IP-adressen. 10

Sinds het begin van het voetbalseizoen heeft het meer dan 1.000 online domeinen en meer dan 500 IP-adressen geblokkeerd die in verband worden gebracht met illegale streaming. In de beginfase toonde het platform zijn snelle blokkering capaciteiten, waarmee het de illegale uitzending van Serie A-wedstrijden effectief verstoorde. Binnen 30 minuten na ontvangst van meldingen van rechthebbenden, zoals sportorganisaties, blokkeerden AGCOM 65 DNS- en 8 IP-adressen. Deze snelle actie wordt voorgeschreven door de Italiaanse wet, die internetproviders verplicht om gemelde sites binnen 30 minuten na de melding te blokkeren. Gebruikers die proberen toegang te krijgen tot deze geblokkeerde sites, worden omgeleid naar een AGCOM-landingspagina die hen informeert over de reden voor de blokkade. 11

Toen het Piracy Shield werd ingevoerd, werden Google Drive en andere platforms offline gehaald, omdat ze waren gemeld voor het delen van IP-adressen met inbreuk makende websites. Dit is een voorbeeld van over-blokkeren, gecombineerd met een gebrek aan rechterlijke controle, wat zorgen oproept over privacy en censuur. 12 Tevens ontbreekt het aan controles en waarborgen door derden die zouden kunnen verifiëren of de gemelde IP-adressen daadwerkelijk uitsluitend aan piraterij zijn gewijd. 13

Het Piracy Shield is echter grotendeels ineffectief in het stoppen van piraterij, aangezien overtreders snel hun IP-adressen kunnen veranderen, waardoor de piraten inhoud opnieuw beschikbaar wordt. Dit heeft geen langdurige effectiviteit in het minimaliseren van digitale piraterij. 14

Er zijn ook amendementen ingediend die objectief de effectiviteit van het Piracy Shield verslechteren. Het eerste aangenomen amendement is dat VPN- en DNS-diensten wereldwijd verplicht zullen worden om zich bij het Piracy Shield aan te sluiten en piraten websites te blokkeren. Ten tweede, als piraten websites een IP-adres delen met een geheel onschuldige site en de onschuldige sites in de minderheid zijn, zullen internet providers (ISP’s), VPN’s en DNS-diensten wettelijk verplicht zijn om alle sites te blokkeren. 15 Bovendien is er een nieuwe strafbaar feit ingevoerd die gericht is op dienstverleners: zij die nalaten om illegale activiteiten van hun gebruikers onmiddellijk te melden bij de gerechtelijke autoriteiten, zullen een boete krijgen, met als maximale straf een gevangenisstraf van maximaal één jaar. 16 Wat duidelijk naar voren komt uit deze amendementen, is dat Italië weigert te erkennen dat het Piracy Shield, dat oorspronkelijk was ingevoerd, geen vooruitziende blik had wat betreft de praktische werking ervan en de gevolgen die het op lange termijn zou hebben voor de bredere digitale wereld.

Vanwege deze amendementen heeft de Computer & Communications Industry Association (CCIA), een coalitie van technologiebedrijven, een brief gestuurd naar de Europese Commissie om hun zorgen te uiten. Hoewel zij de noodzaak erkennen om auteursrechthebbenden te beschermen, maken zij zich zorgen over de bedreigingen die DNS- en IP-blokkades vormen voor bedrijven en het publiek. Hun belangrijkste bezorgdheid is dat het gebrek aan voldoende waarborgen en transparantie niet voldoet aan de normen waaraan wetgeving zou moeten worden getoetst. De CCIA is van mening dat het Piraterij Schild in strijd is met het EU-recht en dringt er bij de Commissie op aan om gesprekken aan te gaan met de Italiaanse regering om het Piraterij Schild tijdelijk op te schorten, totdat het is verbeterd. 17 

Conclusie
Het is duidelijk dat digitale piraterij niet zomaar zal verdwijnen, vooral niet met wetgeving zoals
die van Italië, waar het ontbreekt aan waarborgen en sprake is van over-blokkeren. Wat de juiste koers is om digitale piraterij tegen te gaan, blijft onduidelijk, maar het belooft een
interessante en hobbelige rit te worden. 

Namens de Carrièrecommissie, 

Elene Amiranashvili

1 ‘Digital Piracy’, interpol.int.
2 ‘Piracy of Digital Content’, oecd.org.
3 ‘Digital Piracy’, interpol.int.
4 ‘Piracy of Digital Content’, oecd.org.
5 ‘Online Copyright Infringement in the European Union: films, music, publications, software and tv (2017-
2023)', euipo.europa.eu.
6 JR. Ingram ‘Digital Piracy’ (The Encyclopedia of Criminology and Criminal Justice 2014).
7 ‘How Does Piracy Work’, bytescare.com.
8 ‘European Commission takes a step forward in the fight against online piracy of sports and other live
event', osborneclarke.com.
9 ‘Italy: New piracy law poses significant challenges', connectontech.backermckenzie.com.
10 ‘Copyright protection: Italy approves new anti-piracy law', portolano.it.
11 ‘ Italy’s Piracy Shield: Successes, Controversies, and the Future’, mobileecosystemforum.com.
12 ‘The Pitfalls of Italy’s Piracy Shield', nexus.org.
13 ‘Italy is losing its mind because of copyright: it just made its awful Piracy Shield even worse’,
walledculture.org.
14 ‘The Pitfalls of Italy’s Piracy Shield';, nexus.org.
15 ‘Italy is losing its mind because of copyright: it just made its awful Piracy Shield even worse’,
walledculture.org.
16 ‘Italy is losing its mind because of copyright: it just made its awful Piracy Shield even worse’,
walledculture.org.
17 ‘Tech Industry Urges EU to Halt Italy’s Overreaching Anti-Piracy Measures’, torrentfreak.com.